ผลิตภัณฑ์ที่ทำมาจากข้าว

กลุ่มผลิตภัณฑ์แป้งข้าว

 

แป้งข้าว

 

แป้งข้าว (rice flour) มีทั้งชนิดแป้งข้าวเจ้าและแป้งข้าวเหนียว วัตถุดิบที่ใช้ในการผลิต คือ ข้าวหักหรือปลายข้าว กรรมวิธีการผลิตมี 3 วิธี คือ วิธีโม่แห้ง (dry milling) วิธีโม่น้ำหรือโม่เปียก ( wet miling) และวิธีผสม (wet and dry milling)

วิธีที่ 1
วิธีโม่แห้ง

วิธีที่ 2
วิธีโม่น้ำ
วิธีที่ 3
วิธีผสม
ข้าวหัก
ข้าวหัก
ข้าวหัก
แยกสิ่งสกปรก
แยกสิ่งสกปรก
แยกสิ่งสกปรก
เครื่องโม่ข้าว
เครื่องล้างข้าว
เครื่องล้างข้าว
เครื่องร่อนแป้ง
ถังแช่ข้าว
ถังแช่ข้าว
แป้งข้าวโม่แห้ง
เครื่องโม่ข้าว
เครื่องอบข้าวให้แห้ง
 
เครื่องแยกน้ำแป้ง
เครื่องโม่ข้าว
เครื่องตีแป้ง
เครื่องร่อนแป้ง
เครื่องอบแป้ง
แป้งข้าวสุก
 
เครื่องร่อนแป้ง
แป้งข้าวโม่น้ำ
 

แป้งที่ได้จากการโม่แห้งมีคุณภาพต่ำ เพราะผงแป้งค่อนข้างหยาบและมีสิ่งเจือปนสูง อายุการเก็บรักษาสั้น เพราะเกิดกลิ่นหื่นและถูกทำลายจากแมลงได้ง่าย สำหรับวิธีการโม่น้ำหรือโม่เปียก เป็นวิธีการผลิตแป้งที่แพร่หลายในปัจุบัน แป้งมีคุณภาพดี มีความละเอียดและสิ่งเจือปนน้อย พันธุ์ข้าวไทยดั้งเดิม ส่วนใหญ่มีอมิโลสสูง ดังนั้นแป้งที่ผลิตจึงเป็นแป้งข้าวที่มีอมิโลสสูง การผลิตแป้งข้าววิธีผสมแป้งชนิดนี้เป็นแป้งคุณภาพสูงและสุกแล้ว นิยมนำไปทำขนมเฉพาะอย่างเช่น ขนมโก๋จากแป้งข้าวเหนียว

 

 
กระบวนการผลิตแป้งขนมโก๋
 
ปลายข้าวเหนียว
 
แป้งขนมโก๋

ล้าง - แช่
ร่อน
ปลายข้าวเหนียว
แป้งข้าวเหนียว
นึ่ง
โม่
ข้าวเหนียวสุก
ข้าวเหนียวแห้ง
 
อบแห้ง
 

แป้งบริสุทธิ์ (Starch) เป็นแป้งที่ผ่านการแยกส่วนของโปรตีนออกจนมีความบริสุทธิ์ของแป้งสูงมาก การแยกโปรตีนมักใช้แยกด้วยสารละลายของด่างโซดาไฟหรือโซเดียมไฮดรอกไซด์หลายๆ ครั้ง และล้างด่างออกด้วยน้ำ หลังจากนั้นจึงแยกน้ำออกและอบแห้ง จากแป้งบริสุทธิ์ที่ได้ อาจนำมาผลิตเป็นแป้งดัดแปร (Modified starch) เช่น กรรมวิธีในการผลิตแป้งดัดแปรประเภท Pregelatinized starch ของข้าว เพื่อให้รูปทรงของเมล็ดแป้งมีรูปทรงกลม ทำให้แป้งมีคุณสมบัติการไหลดี แป้งประเภทนี้สามารถใช้ในทางเภสัชกรรม เช่น เป็นส่วนประกอบในการผลิต ยาเม็ด หรือมีการดัดแปรโดยใช้สารเคมี เช่น starch phosphate และ starch acetate สำหรับใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร เช่น ทำให้อาหารข้นขึ้น (food thickening) หรือใช้เป็น emulsifier

 

กระบวนการผลิตแป้งบริสุทธิ์
       
ปลายข้าว
   

ล้างน้ำ - แช่    
ปลายข้าว
แป้งดัดแปร
โม่
spray dry
น้ำแป้ง
 
น้ำแป้ง
สกัดโปรตีน(ด่าง)  
ละลายแป้ง
แป้งสกัดโปรตีน
แป้งหมาด
 
ล้างด่าง - กรอง